Ζουρνάλ του 1920

Δύο ταινίες μυθοπλασίας γύρισε ο Βρατσάνος μέσα στο 1920, όμως το Μάιο της χρονιάς αυτής με επιστολή του στο Έθνος διαμαρτυρόταν για έλλειψη κονδυλίων από το κράτος και για μειωμένο ενδιαφέρον των επιχειρηματιών να βάλουν το χέρι στην τσέπη:
«Αι εφημερίδες κατέκριναν την απουσίαν κινηματογραφικής μηχανής εκ της εν τω θεάτρω Ηρώδου ωραίας τελετής προς τιμήν του μεγάλου ξένου μας κ. Σαν-Σαένς. Ο κ. Γλυνός μου εδήλωσε ότι δεν υπάρχει κονδύλιον, ο δε κ. Γ. Νάζος του Ωδείου, ότι δεν του χρησιμεύει η ταινία, διότι δεν έχει κινηματογράφον. Δυστυχώς ούτε εγώ έχω κινηματογράφον, αλλά μόνον μηχανάς λήψεως, εμφανίσε­ως, ξηράνσεως, οπερατέρ, υλικά, ταινίαν βιέρζ και συσκευήν μετρήσεως της κατασκευαζομένης ται­νίας εις πόδας και μέτρα.
Προτάσεις ομοίας έχω υποβάλει και εις το Υπουργείον των Εσωτερικών διά τας υπό του στρατού μας καταλήψεις των νέων χωρών και εις άλλας Αρχάς, αναμένω δε από μακρού απάντησιν. Εάν δεν μου απαντήσουν θα πταίω εγώ; Έτσι δεν ενεφανίσθη και καμμία ταινία από τα μέτωπά μας. Τι ημπο­ρεί να γίνη κινηματογραφικώς το έδειξεν η «Προίκα της Αννούλας». Δυστυχώς δεν εσυνειθίσαμεν να πληρώνωμε και την ρεκλάμα μας, όπως πληρώνομε το κρέας μας, τον σωφέρ μας, τον παπουτσή μας. Περιθώριον δε εις Εθνικάς υποχρεώσεις δεν υπάρχει πλέον».
 Πιθανόν ο Βρατσάνος αντιμετώπιζε όντως δυσκολίες, όμως δεν υπήρχε απραξία. Νέοι κι­νηματογραφιστές έκαναν την εμφάνισή τους. Το Μάιο του 1920 ο διευθυντής του «Σπλέντιτ» Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Καμινάκης, κινηματογράφησε το μνημόσυνο που τελέστηκε στους τάφους των Άγγλων στρατιωτών στη Δοϊράνη.

Κινηματογραφικό παρόν έδωσαν και οι αδερφοί Γαζιάδη. Τον Οκτώβριο του 1920, δύο μήνες μετά την άφιξή τους από το Μόναχο έχοντας φέρει κάμερες τελευταίας τε­χνολογίας, κινηματογράφησαν την κηδεία του βασιλιά Αλέξανδρου, ενώ δυο μήνες αργότερα θα λάμβαναν πλάνα από την άφιξη του Κωνσταντίνου στην Αθήνα και την υποδοχή που του επιφυλάχτηκε.

Βέβαια δεν ήταν μόνο οι αδελφοί Γαζιάδη που κινηματογράφησαν την άφιξη του Κωνσταντίνου και της βασιλικής οικογένειας στην Ελλάδα μετά την ήττα του κόμματος των Φιλελυθέρων στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου και το νόθο δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβριου. Στη Βενετία (τουλάχιστον) βρέθηκε ο Λέστερ καταγράφοντας την εκεί άφιξη του Κωνσταντίνου και την υπδοχή του από τις ιταλικές αρχές, ενώ στην κάμερά του πόζαρε η μικρή πρίγκιπσσα Αικατερίνη πάνω στο θωρηκτό «Αβέρωφ».

Μια σχετική ταινία 1500 μέτρων σε 5 μέρη, που προβλήθηκε σε τρεις κινηματογράφους της Θεσσαλονίκης («Πατέ», «Παλλάς» και «Μοντέρν») από την 31η Δεκεμβρίου 1920 χωρίς ν’ αναφέρεται το όνομα του οπερατέρ ή της εταιρίας παραγωγής, περιείχε τις παρακάτω σκηνές:
Δημοψήφισμα – Άφιξη Πριγκίπων και Πριγκηπισσών – Συλλαλητήριο γυναικών – Ταξίδι από τη Βενετία στην Κόρινθο – Δοξολογία επί του «Αβέρωφ» - Άφιξη στην Αθήνα – Η παρέλαση διά των οδών – Η φρενίτιδα του λαού – Δοξολογία στη Μητρόπολη – Ο βασιλιάς διαβάζει το διάγγελμα κλπ.

Εξάλλου, μια «επικαιροτάτη Πατρινή ταινία» παρουσίαζε ειδικά την «Υποδοχή των πριγκήπων και πριγκηπισσών εν Πάτραις» με την άφιξη του αντιτορπιλλικού «Ιέραξ», τη συγκέντρωση των πολιτών στο λιμενοβραχίονα και σε λέμβους, τους επισήμους και γενικά όλη την υποδοχή των πρώτων μελών της βασιλικής οικογένειας που επέστρεψαν στην Ελλάδα με πρώτο σταθμό την Πάτρα.

Ωστόσο, αναμφισβήτητα τα πιο σημαντικά και πιο ενδιαφέροντα ζουρνάλ της χρονιάς είχαν ήδη προβληθεί τον Αύγουστο στους θε­ρινούς κινηματογράφους της πλατείας Συντάγματος και του Ζαππείου με εικόνες από την πρόσφατα απε­λευθερωθείσα Θράκη: στις 01.08 ξεκίνησε να προβάλλεται για το κοινό η ταινία από τη Δυτική Θράκη και λίγες μέρες αργότερα μια δεύτερη από την Αδριανούπολη και την Ανατολική Θράκη.

Η πρώτη ταινία, η διάρκεια της οποίας υπερέβαινε τη μία ώρα, παρουσίαζε την επίσκεψη του βασιλιά Αλέξανδρου στην Πάνορμο, στο Δεδεαγάτς (Αλεξανδρούπολη) και στην Γκιουμουλτζίνα (Κομοτηνή), κα­θώς επίσης την απόβαση στη Ραιδεστό. Κατέγραφε τον ενθουσιασμό και τη συγκίνηση του πληθυσμού, ενώ παρουσιάζονταν επίσης Έλληνες αξιωματικοί, αλλά και Τούρκοι πρόκριτοι και Μουφτήδες.

Τις δυο ταινίες κινηματογράφησε ο Κυπρής, ο οποίος στα τέλη Αυγούστου θα παρουσίαζε και νέα φιλμ με την υποδοχή του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου στη Βουλή (μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, την απόπειρα δολοφονίας σε βάρος του και την επιστροφή του στην Ελλάδα), απόψεις της Αδριανούπολης από αεροπλάνο, των Σαράντα Εκκλησιών κλπ.

Ενδιαφέρουσα ήταν η κινηματογραφική δραστηριότητα και στην ελληνική παροικία Αλεξάνδρειας με ταινίες τυπικά αιγυπτιακές, που όμως αποτύπωναν ενδιαφέρουσες εικόνες από την ζωή των Ελλήνων της πόλης. Το Μάιο του 1920 στον κινηματογράφο «Ίρις» προβλήθηκε μια ταινία με τους αθλητικούς αγώνες των ελληνικών σχολείων (παρέλαση αθλητών και ομάδων, αγωνίσματα, σουηδικές ασκήσεις, δισκοβολία, διελκυστίνδα, επίδειξη ελληνικών χορών κλπ.), ενώ στα τέλη Σεπτεμβρίου προβλήθηκε μια ενδιαφέρουσα ταινία από τον εορτασμό της ελληνικής παροικίας μετά την υπογραφή της συνθήκης ειρήνης με την Τουρκία (η συγκέντρωση στο ναό του Ευαγγελισμού και η μετάβαση του πλήθους στο ελληνικό Προξενείο).

ΟΙ ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΗΣ ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Μια πολύ ικανοποιητική εικόνα για σημαντικά ζουρνάλ της περιόδου άνοιξη/καλοκαίρι 1920 αντλού­με από ένα δημοσίευμα της ελληνοαμερικανικής εφημερίδας Εθνικός Κήρυξ στις 12.03.1922, με αφορμή τη συρραφή και παρουσίασή τους (για πρώτη φορά στην ομογένεια) στα πλαίσια μιας με­γάλης «εθνικής» ταινίας στο «Metropolitan Auditorium» της Νέας Υόρκης το ίδιο βράδυ. Η εφημερίδα ανέφερε σε τίτλους το περιεχόμενο των ταινιών, που διαφημίζονταν ως «οι μόνες επίσημες της Βενιζελι­κής Διοικήσεως». Ξεκινούσαν από την απόφαση του Βενιζέλου να ταχθεί στο πλευρό των Συμμάχων και τη μάχη του Σκρα (το 1918), συνέχιζαν στα γεγονότα από την είσοδο του ελληνικού στρατού στην Κομοτηνή και κατέληγαν στους εορτασμούς των επινικίων στο Παναθηναϊκό Στάδιο.
Οι τίτλοι των διαφόρων σκηνών:
ΚΑΤΟΧΗ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
Χιλιάδες Έλληνες ελευθερώνονται - Οι αθάνατοι εύζωνες γίνονται αντικείμενο θαυμασμού και λατρείας - Πανοραμική άποψη της Γκιουμουλτζίνας, της πρωτεύουσας της Δυτικής Θράκης - Τα πρώτα αποσπάσματα κατοχής εισέρχονται στην πόλη - Ο Βαμβακάς, Γενικός Διοικητής Θράκης - Δοξολογία - Ο αντιστράτηγος Παμίκος Ζυμβρακάκης, υποδεχόμενος τον προσωρινό διοικητή, στρατηγό Σαρπύ, τις τουρκικές αρχές και τους επισήμους - Σιδηροδρομικός σταθμός και γενική άποψη του Δεδεαγάτς - Αναχώρηση του στρατηγού Σαρπύ και των σενεγαλικών στρατευμάτων - Ενθουσιώδης υποδοχή του στρατηγού Εμμανουήλ Ζυμβρακάκη, Γενικού Αρ­χηγού Στρατιάς - Κατοχή Θράκης - Επιτελείο του στρατηγού Ζυμβρακάκη - Γενική άποψη Σου­φλίου - Ο ηρωικός συνταγματάρχης Μάρκου, ο λέων της μάχης του Σκρα, επικεφαλής του συ­ντάγματός του - Η λαϊκή υποδοχή έξωθεν της πόλης - Θριαμβευτική είσοδος του Συνταγματάρ­χη και επιθεώρηση του συντάγματος - Δοξολογία και εορτασμοί - Το Καραγάτς - Είσοδος του Στρατηγού Λεοναρδόπουλου στο Καραγάτς - Δοξολογία στο ύπαιθρο και επιθεώρηση των αθάνατων ευζώνων.
ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
Η αιματοβαμμένη Θράκη υπό το πέλμα των τυράννων - Πέρασαν οι Ούννοι - Καμία χώρα δεν υπέστη, όσα υπέστη η δύστυχη Θράκη από το 1912 - Τα ερείπια της ελληνικότατης Θράκης, δείγμα των βουλγαρικών θηριωδιών - Ο ένδοξος πολεμιστής επιστρέφει στην πατρίδα του - Συ­γκινητική συνάντηση με τους γονείς του - Πανηγυρική υποδοχή του νικητή - Ο στρατηγός Ζυμ­βρακάκης επισκεπτόμενος τα ερείπια - Το βουλγαρικό χωριό Τ.., κτισμένο με τα υλικά της Μάκρης - Οι βουλγαρικές ωμότητες του Καραπάγ - Έλληνες χωρικοί νοσηλεύονται στον Ελλη­νικό Ερυθρό Σταυρό Καραγάτς - Χιλιάδες ορφανά καταφθάνουν στα νεοϊδρυθέντα ορφανο­τροφεία - Ο υπουργός των Εσωτερικών επισκεπτόμενος τους καταυλισμούς των απελαθέντων προσφύγων από τη Βουλγαρία - Τηλεσκοπική άποψη της Αδριανούπολης - Τα ελληνικά στρα­τεύματα καταλαμβάνουν επίκαιρα σημεία απέναντι της πόλης - Τα παλικάρια του Σκρα και ελληνικοί χοροί.
ΚΑΤΟΧΗ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
Ο αρχιστράτηγος του ελληνικού στρατού, Παρασκευόπουλος, μαζί με το επιτελείο προετοι­μάζουν τα σχέδια - Επιθεώρηση της Μεραρχίας Σμύρνης πριν την αναχώρησή της για το μέτω­πο - Ο αρχιστράτηγος Παρασκευόπουλος επισκεπτόμενος τον αείμνηστο βασιλιά Αλέξανδρο επί του «Αβέρωφ» - Περιοδεία του βασιλιά Αλεξάνδρου - Αποβίβαση στη Ραιδεστό - Ωραία άποψη της Πανόρμου - Άποψη της παραλίας - Η ατμάκατος του βασιλιά προσεγγίζει την αποβάθρα - Ενθουσιώδεις εκδηλώσεις - Γεύμα στο επιτελείο προς τιμή του μονάρχη - Η ανατολή της Ελευ­θερίας στους υπόδουλους αδελφούς μας - Ο φιλέλληνας ανταποκριτής των «Τάιμς» του Λονδί­νου παρακολουθεί τα γεγονότα επί του «Αβέρωφ» - Το αντιτορπιλικό «Ιέραξ» αναχωρεί προς αναγνώριση των εχθρικών θέσεων - Αντιπρόσωποι του Γενικού Επιτελείου - Ο αντιστράτηγος Πάγκαλος επί του «Ιέρακος» - Ελληνικά αεροπλάνα κατοπτεύουν τις εχθρικές θέσεις - Μεταγω­γικά πλήρη στρατού αναμένουν την ιερή στιγμή - Αγγλικό θωρηκτό υποστηρίζει την αποβίβαση - Ο «Ιέραξ» αρχίζει το βομβαρδισμό - Ο συνταγματάρχης Κονδύλης στη θάλασσα - Άγγλοι αξιωματικοί επί ατμακάτου προσεγγίζουν τον «Αβέρωφ» - Ο νεαρός βασιλιάς στη γέφυρα του «Αβέρωφ» δίδει το πρόσταγμα της απόβασης - Το πρώτο τεθωρακισμένο ρυμουλκό υπό την προστασία των ελληνοαγγλικών αντιτορπιλικών προσεγγίζει την παραλία - Ο συνταγματάρχης Κονδύλης μέχρι το λαιμό στη θάλασσα, οδηγεί τους ηρωικούς άνδρες του στη νίκη - Λυσσώδης μάχη. Ο εχθρός υποχωρεί - Άλλη επιτροπή επί λέμβου καταφθάνει στον «Αβέρωφ» - Ενθουσιώδης υποδοχή του βασιλιά στην πόλη - Περιοδεία του βασιλιά στη Δυτική Θράκη - Λαϊκή υποδοχή του βασιλιά στο Δεδεαγάτς - Δέχεται τους αντιπροσώπους των κοινοτήτων - Ο βασιλιάς επισκέπτεται την Γκιουμουλτζίνα.
ΑΕΡΑ!... ΑΕΡΑ!... ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΓΑΣ!...
Το ιερό έργο της Υγειονομικής Υπηρεσίας - Το κόψαν λάσπη! - Επιστροφή από την ανα­γνώριση - Η μεγάλη εξόρμηση - Βαρέα τηλεβόλα σε ενέργεια - Πυρ διασταυρώσεως - Αέρα! Αέρα!.. Στην Αδριανούπολη! - Σε άλλους τομείς - Καταδίωξη ιππικού - Θανατηφόρο πυρ των πυροβόλων - Αιχμαλωσία Τούρκων από ελληνικά αποσπάσματα - Εκκαθάριση των οχθών του ποταμού Έβρου - Αιχμαλωσία ανταρτών - Τα πρώτα αποσπάσματα, κατευθυνόμενα προς την Αδριανούπολη - Ο συνταγματάρχης Ξύδης εισερχόμενος στην Αδριανούπολη με το επιτελείο του - Γενική άποψη της Αδριανούπολης - Το τέμενος Σουλτάν Σελίμ - Εσωτερική άποψη του τε­μένους.
ΜΑΧΗ ΚΑΡΑΓΑΤΣ. - ΗΡΩΙΣΜΟΙ ΤΩΝ ΕΥΖΩΝΩΝ ΤΟΥ ΣΚΡΑ
Το ελληνοτουρκικό ορόσημο σε καιρό ειρήνης - Τα λιοντάρια του Σκρα στα χαρακώματα αψηφώντας το θάνατο - Η γαλέτα και το παστό κρέας - Έλληνες χωρικοί φέρνουν νερό και τρόφιμα - Αιφνιδιασμός του εχθρού - Πρόσκληση στα όπλα - Καθαρισμός των όπλων - Κοπή συρματοπλεγμάτων - Πεδινό πυροβολικό καταλαμβάνει επίκαιρες θέσεις εντός του δάσους - Αε­ροπορικό σώμα - Μεγάλες προετοιμασίες - Δοκιμαστική αναγνώριση των εχθρικών θέσεων - Αγγελιαφόροι σε ενέργεια.
ΘΡΙΑΜΒΕΥΤΙΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΤΗΝ ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗ
Λαϊκές εκδηλώσεις - Υποδοχή του βασιλιά Αλέξανδρου από τους Τούρκους στο τέμενος Σουλτάν Σελίμ - Η αναχώρηση - Μέλη του YMCA επισκέπτονται το τέμενος του Σουλτάν Σελίμ και τα φρούρια - Σαράντα Εκκλησιές - Ενθουσιώδης υποδοχή - Προσφώνηση του Μουφτή - Υποδοχή στην εκκλησία και το επιτελείο - Ο αρχιστράτηγος Παρασκευόπουλος επιστρέφει στη Σμύρνη - Τιμές διά κανονιοβολισμών - Αποβίβαση.
Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΩΝ ΣΕΒΡΩΝ
Συμπλήρωση των προαιωνίων πόθων του Ελληνισμού - Η επιστροφή του Ελευθερίου Βενι­ζέλου από το συνέδριο του Παρισιού, κομίζοντας τη συνθήκη των Σεβρών, τραυματίας μεν, αλλά θριαμβευτής. Το θωρηκτό «Αβέρωφ» αγκυροβολεί στο Φάληρο - Χιλιάδες ζητωκραυ­γάζουν το δημιουργό της Μεγάλης Ελλάδας - Τα αεροπλάνα χαιρετίζουν την άφιξή του - Η ιστορική συνεδρίαση της ελληνικής Βουλής στις 25 Αυγούστου 1920 - Η άφιξη του υπουργικού συμβουλίου και του Ελευθερίου Βενιζέλου - Εντός της Βουλής - Ο κ. πρόεδρος εισέρχεται εν μέσω έξαλλου ενθουσιασμού - Ο πρόεδρος της Βουλής, κ. Σοφούλης, ανακηρύσσει παμψηφεί τον Ελευθέριο Βενιζέλο «Άξιον της εμπιστοσύνης του Ελληνικού Λαού» - Ο Ελευθέριος Βενι­ζέλος ανέρχεται στο βήμα και αναγγέλλει στους κατοίκους των νέων επαρχιών ότι όλοι θα είναι ίσοι ενώπιον του νόμου, ανεξαρτήτως φυλής ή θρησκεύματος - Ο Ελευθέριος Βενιζέλος κατα­θέτει αντίγραφο της Συνθήκης των Σεβρών - Ο κόσμος αναμένει έξω από τη Βουλή.
ΤΑ ΕΠΙΝΙΚΕΙΑ ΣΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Η αποθέωση του κ. Βενιζέλου - 100.000 ζητωκραυγάζουν το μεγαλουργό της Ελλάδος - 70 Μητροπολίτες λειτουργούν υπέρ των αποθανόντων και υπέρ του μεγαλείου της πατρίδας - 3000 δήμαρχοι προελαύνουν μπροστά από τον κύριο Βενιζέλο - Επιμνημόσυνη δέηση υπέρ του Αγνώστου στρατιώτη της Ελλάδας - Ουδείς Έλληνας πολιτικός από την ανεξαρτησία της Ελ­λάδας ωφέλησε, μεγάλωσε, ανύψωσε την αγαπητή μας πατρίδα, όσο ο μέγας πατριώτης Ελευ­θέριος Βενιζέλος. - 500.000 θαυμαστές εντός και άλλοι τόσο εκτός του σταδίου ζητωκραυ­γάζουν υπέρ του σωτήρα. - Άφιξη των επισήμων και των αντιπροσώπων των συμμάχων κρατών - Ο δοξασμένος ναύαρχος Κουντουριώτης και ο αρχιστράτηγος Παρασκευόπουλος - Οι τραυμα­τίες όλων των πολέμων προσέρχονται για να προσφέρουν τιμές στους δοξασμένους πεσόντες και στο δημιουργό της Μεγάλης Ελλάδας - Όλοι οι δήμαρχοι της Παλαιάς και Νέας Ελλάδας προσέρχονται στην πρωτεύουσα της Μεγάλης Ελλάδας - Άφιξη του Βενιζέλου - Άφιξη του βα­σιλιά Αλέξανδρου - Η κερκίδα των επισήμων - Εβδομήντα Μητροπολίτες της Μεγάλης Ελ­λάδας στην επιβλητική τελετή - Άφιξη ναυτικών αγημάτων - Έλληνες και Τούρκοι προσέρχο­νται στην τελετή - Οι δοξασμένες σημαίες των νικηφόρων συνταγμάτων αντιπροσωπεύουν το στρατό - Οι Κρήτες και οι σημαίες της Αγίας Λαύρας - Γενική άποψη του Σταδίου από διάφορα σημεία - Η επιμνημόσυνη δέηση υπέρ αναπαύσεως της ψυχής των αποθανόντων υπέρ του μεγα­λείου της πατρίδας - Εσωτερική άποψη της τελετής - Ο σεβ. Μελέτιος Μεταξάκης στην επιμνη­μόσυνη δέηση - Αεροπλάνα ιπτάμενα άνωθεν του Σταδίου - Ο βασιλιάς και ο Βενιζέλος επιθεω­ρούν τη μεγάλη παρέλαση μετά την τελετή.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου