«Οι Εκδικηταί» και οι πρώτες ελληνοαμερικανικές κινηματογραφικές απόπειρες

Στα τέλη του 1921 προβλήθηκε στις ΗΠΑ η πρώτη ελληνική ταινία αμερικανικής παραγωγής. Πρακτικά ήταν μια ταινία της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, προορισμένη για εσωτερική προβολή. Τίτλος της: «Οι Εκδικηταί». Στον ελληνοαμερικανικό τύπο διαφημίστηκε ως «το πρώτον θαυμάσιον κινηματογραφικόν έργον της ελληνικής κινηματογραφικής εταιρίας ΔΙΑΝΑ» με την ονομασία της εταιρίας να μας θυμίζει έντονα - απλή σύμπτωση; - τη «Minerva».

Η ταινία διαφημιζόταν ότι είχε μήκος 10.000 ποδών (πάνω από 3000 μέτρα) και διάρκεια πάνω από δυο ώρες, ενώ το σενάριό της ήταν μάλλον εμπνευσμένο από την ελληνική ιστορία, καθώς κυριαρχούσαν στοιχεία όπως «πίστις και αυταπάρνησις, πατρίς και αθανασία, εμπρησμοί και μαρτύρια, σφαγαί και δηώσεις, θυσίαι και ολοκαυτώσεις».

Όλα δείχνουν ότι η πρώτη προβολή των «Εκδικητών» πραγματοποιήθηκε στο «Franklin Union» της Βοστόνης στις 12 Οκτωβρίου. Ακολούθησε μια μίνι περιοδεία στην πολιτεία της Μασαχουσέτης (28-29.10 στο Λόουελ και 04-05.11 στο Χάβερχιλ), όμως φαίνεται ότι το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα δεν ήταν καθόλου ικανοποιητικό.

Αυτό παραδέχτηκε εμμέσως και η ίδια η εταιρία, που επιχείρησε να διορθώσει ό,τι μπορούσε. Από τα μέσα Δεκεμβρίου δημοσιεύτηκε σειρά διαφημιστικών καταχωρήσεων στον ελληνοαμερικανικό τύπο, που ενημέρωναν κάθε ενδιαφερόμενο ότι «Το πρώτον έργον της Ελληνικής Κινηματογραφικής Εταιρίας «ΑΡΤΕΜΙΣ» (Diana), μόλις ετελειοποιήθη και θα επισκεφθή τας διαφόρους Ελληνικάς παροικίας».

Η εταιρία φρόντιζε να διευκρινίσει ότι απαρτίζεται από Έλληνες επιχειρηματίες και ότι στην ταινία έπαιζαν Έλληνες ηθοποιοί, οι οποίοι όμως δεν κατονομάζονταν, όπως και κανένας από τους υπόλοιπους συντελεστές. Ανταπόκριση δεν φαίνεται να υπήρξε και κάπως έτσι διακόπηκε πρόωρα το ταξίδι των «Εκδικητών».

--------------------------------------------

Τα επόμενα χρόνια, ακολούθησαν αρκετές απόπειρες για την παραγωγή «ελληνικών» ταινιών από ομογενείς. Το 1924 ο ηθοποιός Μάικλ Ε. Τέλλεγκεν (καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Μιχαήλ Σπύρου Οικονόμου από το Λουτράκι, με συμμετοχές σε αρκετές ταινίες του Χόλιγουντ σε μικρούς ρόλους) εμφανιζόταν ως εκ­πρόσωπος Ελλήνων, που επιθυμούσαν την ίδρυση εταιρίας παραγωγής στο Λος Άντζελες.

Ταινία με τίτλο «Ο γιός του ίσκιου», στην οποία θα συμμετείχαν όλοι οι Έλληνες ηθοποιοί του Χόλιγουντ, φερόταν να ετοιμάζει κάποια «Cris Phillis Production» το Μάιο του 1928. Εταιρία με την επωνυμία «Artists Producers Corp.» και σκοπό την παραγωγή ομιλουσών ταινιών με τη συμμετοχή Ελλήνων του Λος Άντζελες φέρονταν ότι είχαν ιδρύσει οι αδερφοί Τζορτζ και Μάικλ Τσαρλς το 1929, ενώ την παραγωγή ελληνικά ομιλούσας ταινίας που θα απευθυνόταν όχι μόνο στην ομογένεια, αλλά και σε Ελλάδα, Κύπρο και Αίγυπτο, σχεδίαζε και ο κυπριακής καταγωγής ηθοποιός και αθλητής Πολ Ράλι, πρόεδρος του Hollywood Hellenic Club, το 1930.

Τελικά, τα επόμενα χρόνια θα γυρίζονταν τρεις ελληνοαμερικανικές παραγωγές: «Πυγμαλίων και Γαλάτεια» (/«Το όνειρον του γλύπτου») το 1928, η «Γροθιά του Σακάτη» το 1930 (η πρώτη  φορά που ακούστηκε η ελληνική γλώσσα στον κινηματογράφο) και το εξαιρετικά πετυχημένο εμπορικά «Αυτή είναι η ζωή» το 1931.

ΕΠΟΜΕΝΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Η ταινία του θεατρικού «Γρουσούζη»